د پښتنو سیاسي مسئله او ممکن حل

پنځلسمه برخه

د بېګم نسیم راتللو سره یوخوا د عامو افغانانو راپورې پښتنو سره مینه کمزورې شوه او بلخوا پارټي پښتونخوا ته راغونډه شوه او دوو صوبو کښې چې نیم پاکستان ګڼلی شو د سرکار جوړولو نه محرومه شوه ـ بیا پارټي دوو ضلعو یعنې چارسدې او صوابۍ ته محدوده شوه او اوس د چارسدې او صوابۍ حال هم ډېر ښکلی نه دی ـ سیاست بدل شوی دی، ډېرې نظریاتي پارټۍ کمزورې شوي دي خو که د نورو پارټو برعکس د دې پارټۍ د بقا جوازونه نور مضبوط شوي دي نو دا ولې کمزورې شوه؟ حقیقت ته د حقیقت په نظر کتل پکار دي ـ

ځان ته دروغ وئيل د ځان تباهي ده ـ په دې ټولو خبرو سوچ پکار دی ـ چې آیا دلته مقصدلکه د نورو پارټو سیاست کول شو؟ په ووټونو لږې پېسې لګول، سرکار کښې کرسۍ نیمه ګټل او بیا پرې ډېرې پېسې ګټل دي او که نا مرام د خپل قام ښکلی ژوند دی، خپل قام له هغه مقام ګټل دي چې تاریخ کښې ئې لرلو؟ که نه، هغه مقام دروغ و؟ که مونږ د ځان نه هسې بهادران جوړ کړي وو او وو هم داسې لکه چې دا نن یو؟ نه حق لرو او که لرو هم نو ګټلی ئې نشو؟ بس وخت تېرؤ او نور په ښکته ښکته روان یو او هم دغه زمونږ مقام او مرام دی؟ آیا مونږ د نورو قامونو نه بدل وو او که ځان راته هسې بدل او مغروره ښکارېدو؟ یا زمونږ قربانو کښې دومره اخلاص و چې زمونږ مرام ئې ډېر پورته بوتللی و؟ او په اخره کښې په داسې ډډه زمکه ولاړ پاتې شو چې که لږ هم خوځو نو غرقېږو؟ آیا مونږ په منطقي لار روان وو او که نه هسې جذباتي چغو سورو راله خیالي مرامونه جوړ کړي وو؟

یو بل لوې بدلون د لیډر او کارکن منځ کښې د رشتې بدلون وـ ليډر به د پلار غوندې مینه ورکوله او کارکن به د اولاد غوندې وفاداري ښودله ـ دا رشته د باور نه هم ډېره بالا وه چې اوس نیشته ـ خو پښتنو حالات لیدل او قیادت سره د حساب کتاب په ځای ئې خپل مرام سره مینه لرله او هرې قربانۍ ته تیار ووـ آیا دا مرام مونږ ته مشرانو ټاکلی و او که نه دا مونږ ځان له پخپله په زړه کښې د شنو باغونو او سرو ګلونو یو مرام ټاکلی و؟ زمونږ د سیاست مقصد څه و؟ مونږ د من او سلوا په طمعه وو او که نه د یو ښکلي وطن د ادارو د جوړخ د پاره مونږه محنت هم کړی و؟ آیا زمونږ پارټۍ شخصي جائیدادونه وو او که مونږ د پارټو نه ادارې جوړولې او ناکامه شو؟ ادارې او شخصي ملکیت کښې فرق وي ـ ادارې چې څوک جوړې کړي نو هغه د شخصیتونو مختاجې نه وي، هغه د یو آئین یا منشور په ډهانچه کښې چلېږي او خلق په هغه لار روان وي ـ شخصي جائیدادونه هغه وي چې شخص څه خبره کوي هغه آئین او قانون وي او اکثر د شخصیت یا مشر بدلېدو سره تس نس شي ـ نو مونږ خو د خپلې یو قامدوسته پارټۍ نه تر ننه اداره جوړه نکړه او د شخصیاتو پېروي مو وکړه نو مونږ به وطن څه جوړ کړو؟

د بهټو صېب د ښکاره کردار باوجود، د بنګال بدنامي په فوج او شېخ مجیب وتپلې شوه ـ د حمودالرحمان کمېشن رپورټ ډېرو کمو خلقو ولوست ـ او مونږ هسې هم یو هېرونکی او بخښونکی قام یوـ که څوک ګنانګار ئي او که بې ګناه، چې نمر پرېوځي نو سبا مو هر څه هېر وی خو بهټو صېب تر څه حده د مخالفت په دل کولو کښې کامیاب شو او ولې به نه کامیابېدو چې قیوم خان ئې د مخالفت دل کولو له وزیر داخله کړی وـ  پارټۍ ئې اکثریت لرلو خو د بائیللو د ویرې ئې د 1977 ټاکنو کښې دومره دهاندلي وکړه چې خلاف ئې د حزب اختلاف پارټۍ د قامي اتحاد په نوم رایوځای کړې او د بهټو صېب خلاف د نظام مصطفا خوځښت شورو شوـ شورو کښې د بهټو سرکار ډېر زور زیاتي او کرفیو کښې وژل هم وکړل او هيڅوک ئې نه منل او خپله کرسۍ ئې ډېره مضبوطه ګڼله خو چې حالات د قابو نه بهر شول نو خبرو ته ئې غاړه کېښوده ـ د سوشلزم نه اسلامي سوشلزم ته هم لاړو خو کار ونه شوـ اخر کښې تر دې لاړ چې که عوام نظام مصطفا غواړي نو بهټو صېب ووئیل چې هغه به امیرالمومنین وي خو ښکاري داسې چې لوبه بلخوا روانه وه ـ دا عجیبه قیصه وه چې خوځښت یورپي جمهوریت کښې د شوې دهاندلۍ خلاف و او غوښتنه د نظام مصطفا وشوه او د بهټو تخته چې چا واړوله هغه ټاکنې او ووټونه په تندر وويشتل او خلقو ته ئې ووئیل چې راځئ که ستاسو خوښه وي او که نا خو ټولپوښتنه (ریفرنډم) کوو او که تاسو دې ریفرنډم کښې اسلام له ووټ ورکړو نو جنرل محمد ضیاوالحق به د پينځو کالو د پاره صدر وی ـ  هر چا ته پته ده چې چا ووټ ورکړو او که نا خو سرکار ووئیل چې خلقو اسلام له ووټ ورکړو او ضیاوالحق د پينځو کالو او بیا لسو کالو له صدر شوـ عبدالولي خان او ملګري ئې راخلاص شول، جلاوطن خلق معاف شول ـ په بهټو صېب یو زوړ د قتل کېس راوت، او اکثرو سیاستدانانو د جمهوریت په ځای د ضیاوالحق مرسته وکړه چې دوي د بهټو نه خلاص کړي ـ بهټو کلک سړی و، سر ئې ټيټ نکړو او سر ئې ورکړوـ دا د پاکستان د جمهوریت جنازه وه ـ غټو غټو د جمهوریت علمبردارانو جرنېل ته په اشارو کښې واورول چې قبر یو دی او کسان دوه دي، په دوه سري مار (لنډۍ) دې دواړه پښې ایښې دي که هره یوه پښه ترې اوچتوې ټک به درکوي او دا رنګ بهټو د محکوم عدالت په لار د پهانسۍ تختې ته ورسېدـ د بهټو صېب د پهانسۍ نه پس د جرنېل سترګې سرې وې او تر مودو مودو چا د جمهوریت نوم نشو اغستی ـ

 (نور بیا)

One thought on “د پښتنو سیاسي مسئله او ممکن حل

  1. دا لړۍ دې همدغسې دوامداره وساتل شي ځکه چې مونږ پښتانه ددې نه سياست زده کولے شو . ډير اعلا ليک

ځواب دلته پرېږدئ

ستاسو برېښناليک به نه خپريږي. غوښتى ځایونه په نښه شوي *

error: Content is protected !!